Filistin’de “son perde”: Hamas-Netanyahu şiddet sarmalı

İsrail’in Gazze’ye kara harekatının beklenmesi, Gazze’nin yerle bir edilmesinin amaçlanması ve can kayıplarının her gün artarak devam etmesi, uluslararası desteğin daha çok İsrail lehine olması tablonun Filistin’in oldukça aleyhine olduğunu göstermektedir. Diğer yandan 7 Ekim 2023’ten beri devam eden şiddet sarmalı, İsrail’in uluslararası hukuk ilkelerine dayanan Filistin devletinin kuruluşunu kabul etmeyerek, Filistinlilerin self-determinasyon hakkını tanımayarak her iki taraftan da binlerce kişinin öldürülmesini engelleyebilme fırsatını kaçırdığını göstermiştir. Yahudi yerleşimlerinin inşaası ve dolayısıyla İsrail’in Batı Şeria’daki ilhakı devam etmektedir. Kudüs’te statüko uzun zamandır tehdit altındadır. İşgal edilmiş Filistin topraklarında, işgal rejimi nitelik değiştirmiş apartheid sistemine benzer hale gelmiştir. Bu bağlamda Filistin halkının tek meşru temsilcisi olan tanınan Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) ve Filistin Otoritesi’nin (FO) özellikle uluslararası kesim tarafından desteklenmesi yaşamsal önemini korumaktadır. Diğer bir ifadeyle Filistin mücadelesine, meşruluğuna oldukça büyük zarar verip terörle, söz konusu mücadelenin insanlığa karşı suç ile savaş suçu ile anılmasına sebebiyet vermiştir. Hamas ve silahlı mücadeleyi benimseyen Filistinli örgütlerin ise yaşanacak bu önemli değişiklikte tutum değiştirecekleri düşünülmektedir. . Başta Binyamin Netanyahu olmak üzere son dönemdeki İsrail başbakanları barış müzakerelerinin başlaması yerine masaya oturmak için Filistin’e çeşitli şartlar öne sürmektedir. 7 Ekim 2023’ten beri yaşananlar, Filistin sorununun çözümsüzlüğünü dünyaya hatırlatırken Filistin-İsrail sorununun temelinde yatan nedenleri de bir kez daha gözler önüne sermiştir. Örneğin İsrail’in bir Yahudi devleti olduğunu Filistin’in kabul etmesi istenmektedir. İsrail işgali devam etmektedir. BM, Türkiye, son günlerde ise ABD Gazze’ye yönelik saldırılarda sivillerin gözetilmesini, savaş hukukuna uyulmasını özellikle meşru müdafaa hakkının orantılılık ilkesinin benimsemesini İsrail’e hatırlatmaktadır. 1948, 1967, 1973 Arap-İsrail Savaşları ile mülteci konumuna gelen Filistinlilerin İsrail’e geri dönüşüne ve tazminat taleplerine kapı kapanmıştır. Ayrıca siyasal İslam’a göre siyasetin belirlenmesinin yanında bir diğer raison d’être’leri olan Filistin devletinin silahlı mücadele ile kurulması hedefi barış yoluyla gelmiş olacaktır. Netanyahu’nun uzun zamandır hedeflediği ve uyguladığı Filistin mücadelesine zarar verme hedefine geçen haftaki saldırıları ile Hamas büyük bir katkı sağlamıştır. Filistin ve İsrail toplumlarının yaşadığı bu büyük acının son olması Tel Aviv yönetimlerinin anlayışını değiştirmesine bağlıdır. Yerleşimciler silahlı olup Filistin’e saldırı düzenlemekte ve Tel Aviv tarafından desteklenmektedir. Hamas’ın Arap devletlerine yönelik destek çağrıları karşılıksız kalmıştır. Söz konusu örgütler pragmatiktir, değişen şartlara adapte olmaya çalışacakları tahmin edilmektedir.

Filistin’de “son perde”: Hamas-Netanyahu şiddet sarmalı

1948, 1967, 1973 Arap-İsrail Savaşları ile mülteci konumuna gelen Filistinlilerin İsrail’e geri dönüşüne ve tazminat taleplerine kapı kapanmıştır. Bu bağlamda Filistin halkının tek meşru temsilcisi olan tanınan Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) ve Filistin Otoritesi’nin (FO) özellikle uluslararası kesim tarafından desteklenmesi yaşamsal önemini korumaktadır. . 7 Ekim 2023’ten beri yaşananlar, Filistin sorununun çözümsüzlüğünü dünyaya hatırlatırken Filistin-İsrail sorununun temelinde yatan nedenleri de bir kez daha gözler önüne sermiştir. Kudüs’te statüko uzun zamandır tehdit altındadır. Yerleşimciler silahlı olup Filistin’e saldırı düzenlemekte ve Tel Aviv tarafından desteklenmektedir. Filistin ve İsrail toplumlarının yaşadığı bu büyük acının son olması Tel Aviv yönetimlerinin anlayışını değiştirmesine bağlıdır. Diğer yandan 7 Ekim 2023’ten beri devam eden şiddet sarmalı, İsrail’in uluslararası hukuk ilkelerine dayanan Filistin devletinin kuruluşunu kabul etmeyerek, Filistinlilerin self-determinasyon hakkını tanımayarak her iki taraftan da binlerce kişinin öldürülmesini engelleyebilme fırsatını kaçırdığını göstermiştir. İşgal edilmiş Filistin topraklarında, işgal rejimi nitelik değiştirmiş apartheid sistemine benzer hale gelmiştir. Örneğin İsrail’in bir Yahudi devleti olduğunu Filistin’in kabul etmesi istenmektedir. Başta Binyamin Netanyahu olmak üzere son dönemdeki İsrail başbakanları barış müzakerelerinin başlaması yerine masaya oturmak için Filistin’e çeşitli şartlar öne sürmektedir. Söz konusu örgütler pragmatiktir, değişen şartlara adapte olmaya çalışacakları tahmin edilmektedir. Hamas’ın Arap devletlerine yönelik destek çağrıları karşılıksız kalmıştır. İsrail işgali devam etmektedir. İsrail’in Gazze’ye kara harekatının beklenmesi, Gazze’nin yerle bir edilmesinin amaçlanması ve can kayıplarının her gün artarak devam etmesi, uluslararası desteğin daha çok İsrail lehine olması tablonun Filistin’in oldukça aleyhine olduğunu göstermektedir. Netanyahu’nun uzun zamandır hedeflediği ve uyguladığı Filistin mücadelesine zarar verme hedefine geçen haftaki saldırıları ile Hamas büyük bir katkı sağlamıştır. Yahudi yerleşimlerinin inşaası ve dolayısıyla İsrail’in Batı Şeria’daki ilhakı devam etmektedir. Hamas ve silahlı mücadeleyi benimseyen Filistinli örgütlerin ise yaşanacak bu önemli değişiklikte tutum değiştirecekleri düşünülmektedir. BM, Türkiye, son günlerde ise ABD Gazze’ye yönelik saldırılarda sivillerin gözetilmesini, savaş hukukuna uyulmasını özellikle meşru müdafaa hakkının orantılılık ilkesinin benimsemesini İsrail’e hatırlatmaktadır. Diğer bir ifadeyle Filistin mücadelesine, meşruluğuna oldukça büyük zarar verip terörle, söz konusu mücadelenin insanlığa karşı suç ile savaş suçu ile anılmasına sebebiyet vermiştir. Ayrıca siyasal İslam’a göre siyasetin belirlenmesinin yanında bir diğer raison d’être’leri olan Filistin devletinin silahlı mücadele ile kurulması hedefi barış yoluyla gelmiş olacaktır.