Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. . Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. . Orada doрdum. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Borusan bunlardan biridir. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bьtьn tьrlere saygэm var. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. O rahatsэz oluyordu. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. . Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Beni зok etkiledi. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. "Hani юarkэ"" diye sordum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. . Onlarla iftihar ediyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. . Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ne gelen oldu ne de giden. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bunlarsэz yapamam. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . Kitap ve gazete okumayэ da. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Okul Эstanbul'daydэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Эntihara kadar gidebilirdim. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Эnюallah dьzelir. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Beni onun yanэna verdiler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Цrneрin bakkala giderken. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Dr. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Tiyatroda, operada, sinemada. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. O da kabul etti. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Saim Akзэl. Bana "Sen kemana" dediler. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Enstrьman црrenmek зaba ister.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Kitap ve gazete okumayэ da. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Beni onun yanэna verdiler. Borusan bunlardan biridir. Onlarla iftihar ediyorum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. O da kabul etti. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Эnюallah dьzelir. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. . Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Эntihara kadar gidebilirdim. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bьtьn tьrlere saygэm var. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bunlarsэz yapamam. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. O rahatsэz oluyordu. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. . Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Orada doрdum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. . . Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bana "Sen kemana" dediler. Ne gelen oldu ne de giden. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Цrneрin bakkala giderken. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Tiyatroda, operada, sinemada. Dr. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Beni зok etkiledi. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Saim Akзэl. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Юimdi de Эsrail-Filistin. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Okul Эstanbul'daydэ. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda.