Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эntihara kadar gidebilirdim. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Beni onun yanэna verdiler. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Onlarla iftihar ediyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Kitap ve gazete okumayэ da. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. . Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. . Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Saim Akзэl. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. O da kabul etti. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Beni зok etkiledi. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bunlarsэz yapamam. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Orada doрdum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Ne gelen oldu ne de giden. Bana "Sen kemana" dediler. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. . Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. O rahatsэz oluyordu. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bьtьn tьrlere saygэm var. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. . Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. . Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Tiyatroda, operada, sinemada. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Borusan bunlardan biridir. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dr. Okul Эstanbul'daydэ. Эnюallah dьzelir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Цrneрin bakkala giderken. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bunlarsэz yapamam. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. O da kabul etti. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Enstrьman црrenmek зaba ister. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Dr. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Эntihara kadar gidebilirdim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. . Saim Akзэl. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Kitap ve gazete okumayэ da. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Orada doрdum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Onlarla iftihar ediyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. . Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Okul Эstanbul'daydэ. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. . Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. . Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Цrneрin bakkala giderken. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Beni зok etkiledi. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. O rahatsэz oluyordu. . Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. . Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ne gelen oldu ne de giden. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Borusan bunlardan biridir. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bьtьn tьrlere saygэm var. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Beni onun yanэna verdiler. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Эnюallah dьzelir. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tiyatroda, operada, sinemada. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Bana "Sen kemana" dediler. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. . Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ.